Chakalaka is een traditioneel Zuid-Afrikaans groentegerecht op basis van tomaten, uien en specerijen. Deze kruidige groenteschotel barst van de heerlijke smaken en kan worden gegeten als bijgerecht, salade of saus bij diverse gerechten.
Wat is chakalaka
De oorsprong van het chakalaka recept is tot op de dag van vandaag onduidelijk. Het zou afkomstig zijn uit de wijken rondom Johannesburg, waar de mijnwerkers uit Mozambique een groentegerecht klaarmaakten met tomaten en bonen uit blik in combinatie met wat verse producten die op dat moment beschikbaar waren. Het werd gegeten met ‘mielie pap’, een soort puree op basis van maïsmeel gelijkaardig aan polenta.
Intussen is chakalaka als gerecht opgenomen in het Zuid-Afrikaanse erfgoed en wordt door zowat alle culturen van de Regenboognatie, zoals Zuid-Afrika ook vaak genoemd wordt, klaargemaakt. Het wordt nog steeds gegeten als bijgerecht bij ‘mielie pap’ of rijst, en tegenwoordig ook klaargemaakt als een salsa of saus bij een curry, stoofpotje of een typische Zuid-Afrikaanse ‘braai’ (barbecue).
Welke ingrediënten heb je nodig
Er bestaan heel veel verschillende recepten om chakalaka klaar te maken. Je kan bijna zeggen dat zowat iedere regio en familie heeft hun eigen recept heeft. Maar toch zijn er een aantal producten die de basis vormen om deze kruidige groenteschotel klaar te maken.
In de meeste recepten worden tomaten, uien, knoflook, wortelen en diverse specerijen als gember, chili pepers en currypoeder gebruikt als basis. Afhankelijk als je het serveert als bijgerecht, als saus of als salade, kan je er extra ingrediënten aan toevoegen.
Ik voeg er gewoonlijk nog witte kool bij, paprika’s en witte bonen in tomatensaus aan toe. Andere groenten zoals pompoen, groene bonen of courgette zijn eveneens heel lekker in dit gerecht.
Hoe maak je chakalaka klaar
Tip: Alle juiste hoeveelheden en ingrediënten kan je vinden in de receptenkaart aan het einde van deze post.
Chakalaka hoeft maar maximum een half uurtje te stoven. Maar om alle smaken volledig tot hun recht te laten komen laat je het best een paar uur rusten na het koken of maak je het zelfs tot een dag op voorhand klaar.
- Maak de groenten klaar:
De eerste stap is om alle groenten voor te bereiden en te beginnen met hakken, raspen en in blokjes snijden. De uiteindelijke kooktijd zal ervan afhangen hoe dik de groenten gesneden worden. Ik raad aan om de wortels te raspen en de witte kool in fijne reepjes te snijden. - Stoof de groenten:
Stoof de ui enkele minuten glazig in wat olie op een middelhoog vuur. Voeg de paprika, chili pepers, knoflook en gember bij de uien en stoof nog een paar minuten. Roer regelmatig om. Doe er de wortelen, witte kool en kruiden bij en meng alles goed door mekaar. - Laat de saus inkoken:
Voeg er nu de tomatenpuree, gepelde tomaten en witte bonen bij, roer even om en laat op een zacht vuur afgedekt rustig sudderen. De groenten zijn klaar als ze zacht zijn maar toch nog wat ‘beet’ hebben. - Serveer:
Proef en kruid af met peper, zout en eventueel extra chilli. Je kan onmiddellijk serveren of even laten rusten om alle smaken volledig tot zijn recht te laten komen.
Hoe serveren
Chakalaka is een typisch Zuid-Afrikaans gerecht dat op zoveel verschillende manieren gegeten kan worden. Het kan zowel koud als warm en zeer pikant of mild gegeten worden. Het kan meer vloeibaar om als een saus te eten, of iets dikker met meer groenten om als bijgerecht te eten. Alles hangt van de gelegenheid af en met welk gerecht het geserveerd wordt.
In Zuid-Afrika wordt het vaak als koude of warme saus gegeten tijdens een braai of barbecue. Het past perfect bij gegrilde vlees of vis, bij Zuid-Afrikaanse braaibroodjies of bij ‘boerewors’.
Chakalaka is ook heel lekker als warm bijgerecht bij pap of bij rijst, zoals bij deze Zuid-Afrikaanse gele rijst. Serveert het eveneens als bijgerecht bij een stoofpotje, bij een curry of bij deze Zuid-Afrikaanse bobotie.
Meer bijgerecht recepten om te proberen
- Authentieke franse ratatouille
- Zoete aardappel puree met feta kaas
- Geroosterde pompoen en spruitjes uit de oven
- Geroosterde Mediterrane groenten
Zuid-Afrikaanse chakalaka
Ingrediënten
- 1 ui fijngesneden
- 2 teentjes knoflook fijngesnipperd
- 2 eetlepels olie
- 1 rode paprika in kleine blokjes gesneden
- 1 groene paprika in kleine blokjes gesneden
- 3 wortels schoongemaakt en geraspt
- 200 gram witte kool in fijne reepjes gesneden
- 200 gram witte bonen in tomatensaus
- 400 gram gepelde tomaten uit blik
- 2 eetlepels tomatenpuree
Kruiden
- 2 chili pepers fijngesneden en eventueel ontpit
- 1 eetlepel verse gember (ongeveer 4 cm) geraspt
- 2 eetlepels currypoeder
- 1 eetlepel paprika poeder
- 1 theelepel tijm
- zout en peper naar smaak
Instructies
- Verwarm olie in een kookpot op een middelhoog vuur. Stoof hierin de ui gedurende 3 minuten tot ze glazig zijn.
- Doe de paprika, knoflook, gember en chili pepers bij de uien en stoof de groenten een 3 tal minuten. Roer geregeld om.
- Voeg er de wortels en geraspte kool bij alsook de kruiden (curry poeder, paprika, tijm, zout en peper) en laat rustig verder stoven. Roer geregeld om zodat de kruiden niet aanbranden.
- Doe er de tomatenpuree, de gepelde tomaten en de witte bonen bij. Roer alles goed om.
- Zet het vuur zacht en laat rustig sudderen met deksel gedurende 5-10 minuten. De chakalaka is klaar als de groenten zacht zijn, maar toch nog wat 'beet' hebben.
- Kruid af met zout en peper en serveer eventueel met wat verse tijm of peterselie.
Notities
- Maak de chakalaka zo pikant als je zelf wil. Ontpit de chili pepers als je liever een milde versie hebt of laat de pitjes zitten en voeg er eventueel extra chili aan toe voor een pittige groenteschotel.
Heb je dit recept gemaakt? Laat me vooral weten hoe het smaakte en deel je foto’s met de hashtag #thetastychilli of tag @thetastychilli op Instagram, Twitter of Facebook.
Geïnspireerd door dit recept? Pin dit recept aan je Pinterest board voor later:
Ik heb chakalaka gegeten op vakantie in Zuid Afrika, en dit recept brengt me helemaal terug naar daar. Overheerlijk gewoon. Ik heb het alleen minder pittig gemaakt, voor de rest echt top.